تفاوت IaaS با PaaS و VPS به زبان ساده

دنیای فناوری با سرعتی سرسام‌آور در حال حرکت به‌سوی فضاهای ابری است. دیگر کمتر شرکتی را می‌بینیم که برای اجرای پروژه‌هایش سرور فیزیکی بخرد یا درگیر هزینه‌‌های نگهداری آن شود. امروز همه‌چیز در فضای ابری اتفاق می‌افتد، از راه‌اندازی یک سایت ساده گرفته تا اجرای مدل‌های هوش مصنوعی و پلتفرم‌های مالی.

در این میان، کاربران عادی هم مانند کسب‌وکارهای بزرگ به دنبال راهکارهایی مطمئن‌تر و سریع‌تر هستند. خیلی‌ها به سراغ خرید سرور مجازی ابری می‌روند تا بدون دردسر خرید سخت‌افزار، بتوانند پروژه‌ها و برنامه‌هایشان را آنلاین پیش ببرند. برخی دیگر ترجیح می‌دهند با سرور مجازی ویندوز، محیطی آشنا و در عین حال قدرتمند برای کار یا یادگیری داشته باشند.

اما سوال اصلی اینجاست: پشت این دنیای ابری، مفاهیم عمیق‌تری وجود دارد که شاید در نگاه اول ساده به‌نظر برسد. هر بار که کسی درباره‌ی «سرور مجازی»، «سرویس ابری» یا حتی «پلتفرم توسعه» صحبت می‌کند، در واقع به یکی از سه مدل اصلی خدمات ابری اشاره دارد، مدل‌هایی که مسیر فناوری امروز را شکل می‌دهند.

شاید تا بحال اصطلاحاتی مانند IaaS، PaaS یا VPS به گوشتان خورده باشد، و بهتر است بدانید هر کدام چطور زندگی ما را آسان‌تر کرده‌اند.

از راه‌اندازی سایت‌های شخصی گرفته تا اجرای نرم‌افزارهای سازمانی و حتی سرور مجازی ترید برای معامله‌گرها، این مفاهیم نقش پشت‌صحنه‌ی موفقیت بسیاری از پروژه‌های آنلاین را دارند.

مفهوم IaaS چیست؟ (زیرساخت به عنوان سرویس)

در دنیای امروز که همه‌چیز به سمت دیجیتالی شدن پیش می‌رود، زیرساخت پایدار و مقیاس‌پذیر مهم‌ترین نیاز هر کسب‌وکار آنلاین است. «IaaS» یا Infrastructure as a Service، یکی از پایه‌ای‌ترین مدل‌های خدمات ابری است که این نیاز را به ساده‌ترین شکل ممکن برطرف می‌کند.

در مدل IaaS، کاربران به‌جای خرید تجهیزات فیزیکی و مدیریت سرورهای محلی، منابع سخت‌افزاری مانند پردازنده، رم و فضای ذخیره‌سازی را از طریق بستر ابری در اختیار می‌گیرند. این یعنی همه‌چیز از قدرت پردازش گرفته تا مدیریت شبکه، به‌صورت مجازی و کاملا در کنترل کاربر است، بدون نیاز به زیرساخت فیزیکی.

در عمل بسیاری از کسب‌وکارها هنگام خرید سرور مجازی ابری در حال استفاده از سرویس IaaS هستند، مدلی که به آن‌ها اجازه می‌دهد با هزینه کمتر، سرعت بالاتر و امنیت بیشتر، پروژه‌های خود را مدیریت کنند.

مزیت اصلی IaaS در مقیاس‌پذیری آن است، شما می‌توانید همزمان با رشد پروژه، منابع سرور را افزایش دهید. از سوی دیگر، حذف هزینه‌های سخت‌افزاری و نگهداری باعث شده این مدل به گزینه‌ای اقتصادی و مقرون‌به‌صرفه برای استارتاپ‌ها و شرکت‌ها تبدیل شود.

PaaS چیست و چه فرقی با IaaS دارد؟

اگر IaaS را به‌عنوان زیرساخت پایه‌ی خدمات ابری در نظر بگیریم، PaaS یا Platform as a Service یک سطح بالاتر از آن قرار می‌گیرد. PaaS در واقع بستری آماده برای توسعه، اجرا و مدیریت نرم‌افزارهاست، بدون اینکه نیازی به درگیری با جزئیات فنی باشد.

در مدل IaaS، شما منابع خام مانند سرور، حافظه و شبکه را در اختیار دارید و باید خودتان همه‌چیز را پیکربندی کنید. اما در PaaS، این تنظیمات از قبل انجام شده است. یعنی توسعه‌دهنده تنها روی بخش اصلی کار تمرکز می‌کند: نوشتن و بهینه‌سازی کد.

به بیان ساده‌تر:

• در IaaS شما «زیرساخت» می‌خرید.
• در PaaS، یک «محیط آماده توسعه» در اختیارتان قرار می‌گیرد.

به همین دلیل، PaaS برای تیم‌های برنامه‌نویسی، استارتاپ‌ها و شرکت‌هایی که قصد دارند سریع‌تر محصول خود را راه‌اندازی کنند، انتخابی مناسب است. در PaaS دیگر نیازی به صرف زمان برای نصب سیستم‎عامل، راه‌اندازی دیتابیس یا حتی تنظیم سرور ندارید، همه چیز از قبل آماده شده است.

در بسیاری از سرویس‌های ابری، کاربران پیش از خرید نهایی می‌توانند امکانات پلتفرم را در قالب سرور مجازی رایگان تست کنند تا مطمئن شوند محیط ابری با نیازهای آن‌ها سازگار است.

یکی از گزینه‌هایی که واقعا تجربه‌ی استفاده از PaaS را ملموس کرده، لیارا است. پلتفرمی که با ارائه محیطی ساده و سریع برای استقرار اپلیکیشن‌ها، تجربه‌ای شبیه به PaaS واقعی را در اختیار توسعه‌دهندها می‌گذارد.

VPS، سرور مجازی برای نیازهای واقعی

IaaS و PaaS بیشتر برای تیم‌های فنی و توسعه‌دهندگان حرفه‌ای طراحی شده‌اند، اما VPS یا Virtual Private Server کمی متفاوت است. اینجا هر کاربر منابع خودش را دارد و کسی نمی‌تواند روی سرعت یا عملکرد سرور او تاثیری بگذارد. به عبارتی، VPS مثل داشتن یک سرور اختصاصی است، اما با هزینه خیلی کمتر.

اگر نرم‌افزارهای شما وابسته به ویندوز باشد، سرور مجازی ویندوز به ‌شما اجازه می‌دهد همان محیط آشنا را روی سرور خود داشته باشید. یا اگر محیط لینوکس برای پروژه‌های شما مناسب‌تر است، می‌توانید از سرور مجازی مخصوص آن استفاده کنید.

یکی از قابلیت‌های کمتر شناخته‌شده VPS، امکان مدیریت مجزای I/O و پهنای باند برای هر سرویس یا نرم‌افزار است. به عبارت دیگر، می‌توانید تنظیم کنید که یک سرویس مهم، مثل دیتابیس یا ربات ترید، همیشه سرعت و پاسخگویی بالایی داشته باشد و سرویس‌های کم‌اهمیت‌تر منابع کمتری مصرف کنند. این کنترل سطح پایین روی پردازش و شبکه باعث می‌شود حتی وقتی چند اپلیکیشن همزمان روی سرور اجرا می‌شوند، عملکرد حیاتی‌ترین سرویس‌ها ثابت و بدون تأخیر باقی بماند.

VPS نه تنها برای توسعه و اجرای نرم‌افزار مناسب است، بلکه برای افرادی که در معاملات دیجیتال فعالیت می‌کنند، گزینه‌ای حیاتی محسوب می‌شود. این کاربران معمولاً از سرور مجازی ترید استفاده می‌کنند تا ربات‌های معاملاتی و ابزارهای تحلیل بازار را بدون تأخیر و با سرعت پایدار اجرا کنند. VPS با تخصیص منابع به‌صورت اختصاصی، تضمین می‌کند که حتی در ساعات شلوغ بازار، عملکرد معاملات شما کاهش پیدا نکند. به این ترتیب، معامله‌گران می‌توانند با خیال راحت روی تصمیمات خود تمرکز کنند و معاملاتشان بدون مشکل و سریع انجام شود.

تفاوت‌های IaaS، PaaS و VPS در یک نگاه