چگونه اپل در سکوت، در حال ساختن آینده هوش مصنوعی است؟

اخیراً این دیدگاه در میان تحلیلگران صنعت فناوری به یک اصل بدیهی تبدیل شده است که اپل در زمینه هوش مصنوعی از رقبا عقب مانده و شاید این عقب‌ماندگی مزمن باشد. اما چه می‌شود اگر اپل تمام این مدت در حال اجرای استراتژی همیشگی و تکامل‌یافته خود بوده باشد و منتظر مانده تا دیگران این فناوری را به کمال برسانند تا از آن بهره‌برداری کند؟ چه می‌شود اگر در این مسابقه میان خرگوش و لاک‌پشت، اپل نقش لاک‌پشت را بازی کرده و بر روی یک بازی شطرنج چهاربعدی پیچیده شرط‌بندی کرده باشد تا بتواند فصل جدیدی از رشد سودآوری را برای خود رقم بزند؟

به گزارش رسانه اخبار فناوری تکنا، این تصور که اپل از تب‌وتاب هوش مصنوعی غافلگیر شده با عرضه ناقص و پرحاشیه قابلیت‌های Apple Intelligence تقویت شد. در ژوئن ۲۰۲۴، این شرکت از مجموعه‌ای از ویژگی‌های هوش مصنوعی تحت عنوان Apple Intelligence رونمایی کرد که قرار بود به صورت مرحله‌ای از اکتبر همان سال عرضه شوند. این قابلیت‌ها شامل ابزارهای جدید اموجی، ویرایش تصویر، خلاصه‌سازی هوشمند اعلان‌ها، دستیارهای نوشتاری، اجرای دستورات درون‌برنامه‌ای از طریق سیری و آگاهی از زمینه شخصی کاربر بود.

تأخیر در عرضه دو قابلیت کلیدی یعنی اجرای دستورات درون‌برنامه‌ای و آگاهی از زمینه شخصی که در آن سیری با استفاده از داده‌های کاربر خدمات سفارشی ارائه می‌دهد، به این تصور دامن زد که اپل در حوزه هوش مصنوعی توانایی لازم را ندارد. این تأخیرها حتی به ثبت یک شکایت جدید علیه اپل منجر شد.

شاکیان ادعا می‌کنند که اپل با بزرگنمایی قابلیت‌هایی که در اکتبر ۲۰۲۴ در دسترس قرار گرفت انتظارات گمراه‌کننده‌ای ایجاد کرده است. در مقابل اپل استدلال می‌کند که شاکیان نمی‌توانند ثابت کنند که تصمیم آن‌ها برای خرید آیفون صرفاً بر پایه ویژگی‌های معرفی‌نشده سیری بوده است. البته اپل از آن روزهای نسبتاً نابسامان فاصله گرفته و تیم کوک در اواخر ژوئیه ۲۰۲۵ اعلام کرد که این شرکت در حال پیشرفت خوبی روی یک سیری شخصی‌سازی‌شده‌تر است و قابلیت آگاهی از زمینه شخصی احتمالاً در سال ۲۰۲۶ به طور کامل فعال خواهد شد. این رویکرد نشان می‌دهد که اپل با وجود شروعی پرانتقاد، در حال بازگشتی قدرتمند به عرصه رقابت است.

اپل با دنبال کردن یک استراتژی عرضه مرحله‌ای برای ویژگی‌های Apple Intelligence دقیقاً همان کاری را انجام می‌دهد که همیشه در آن استاد بوده است. این شرکت به دیگران اجازه می‌دهد تا با فناوری‌های نوظهور و مبهم آزمون و خطا کنند، از تجربیات آن‌ها درس می‌گیرد و سپس محصولی بی‌نقص و کامل را به بازار عرضه می‌کند.

برای درک بهتر این استراتژی به اقدامات اخیر اپل در راستای تقویت جاه‌طلبی‌هایش در حوزه هوش مصنوعی توجه کنید. اپل با OpenAI برای ادغام مدل‌های زبان بزرگ این شرکت در چارچوب Apple Intelligence همکاری کرده است. سه استارتاپ از جمله TrueMeeting و WhyLabs را برای تقویت تخصص داخلی خود در زمینه هوش مصنوعی خریداری کرده است. این شرکت با معرفی Private Apple Intelligence که در آن وظایف ساده هوش مصنوعی روی خود دستگاه و وظایف پیچیده‌تر به سرورهای ابری خصوصی اپل با داده‌های رمزگذاری‌شده و بی‌حالت منتقل می‌شوند، حریم خصوصی و امنیت داده‌های کاربر را به عنوان یک مزیت رقابتی کلیدی مطرح کرده است.

اپل یک مدل هوش مصنوعی سه‌میلیارد پارامتری ساخته که به طور موثر روی آیفون و آیپد اجرا می‌شود. همچنین یک مدل زبان بزرگ مبتنی بر سرور برای پردازش وظایف پیچیده‌تر، یک مدل تولید تصویر و یک مدل برای کمک به کدنویسی در ابزار توسعه‌دهنده Xcode توسعه داده است.

این شرکت با ارائه چارچوب Foundational Models Framework مدل‌های داخلی خود را در اختیار توسعه‌دهندگان شخص ثالث قرار داده تا بهره‌وری هوش مصنوعی بین برنامه‌های مختلف را افزایش دهد. البته این به معنای بی‌نقص بودن استراتژی اپل نیست. این شرکت پس از پیشگامی در یادگیری ماشین و موتورهای عصبی، در زمینه مدل‌های زبان بزرگ قافیه را باخت. با این حال استراتژی کنونی آن دقیقاً با روش کار همیشگی‌اش یعنی عرضه محصول تنها پس از رسیدن به کمال، همخوانی دارد و نشان می‌دهد اپل برنامه‌ای بلندمدت و حساب‌شده برای بازگشت به این عرصه دارد.

حال بگذارید نگاهی متفاوت به استراتژی هوش مصنوعی اپل بیندازیم. اپل که با یک فناوری ناقص غافلگیر شده بود چون نسخه‌های اولیه مدل‌های زبان بزرگ پر از خطا بودند، تصمیم گرفت صبر کند تا این فناوری کاربردی‌تر شود و به دیگر بازیگران عرصه هوش مصنوعی اجازه داد تا مدل‌های خود را نوآوری و اصلاح کنند. در این میان اپل به توسعه داخلی خود با ادامه داد و به جای سروصداهای بزرگ و بی‌نتیجه، بر بهره‌وری و نوآوری معنادار تمرکز کرد.

تمرکز اپل بر حریم خصوصی و نوآوری تأثیرگذار، نتایج بسیار مثبتی به همراه داشته است. اکوسیستم ۱.۵ میلیارد دستگاهی این شرکت اهرم فشار و قدرت عظیمی در مذاکرات و قراردادهای همکاری به آن می‌بخشد. تلاش‌های داخلی نسبتاً محدود اپل در زمینه هوش مصنوعی به این شرکت اجازه می‌دهد تا سرمایه‌گذاری‌های خود را با دقتی جراحی‌گونه انجام دهد و زمینه را برای یک چرخه ارتقای فوق‌العاده و رشد قابل توجه سود در آینده فراهم کند.

البته با محدود کردن تلاش‌های خود به موارد استفاده مرتبط با گوشی‌های هوشمند، اپل با خطر منسوخ شدن آیفون‌ها توسط هوش مصنوعی مواجه است. Sam Altman مدیرعامل OpenAI در حال همکاری با Jony Ive طراح مشهور سابق اپل برای ساخت یک دستگاه هوش مصنوعی بدون صفحه است که به طور نظری گوشی‌های هوشمند را از رده خارج می‌کند.

با این حال به نظر می‌رسد شانس نیز با اپل یار است زیرا گزارش‌ها حاکی از آن است که این پروژه جاه‌طلبانه به دلیل محدودیت‌های منابع محاسباتی متوقف شده است. ظاهراً یک دستگاه هوش مصنوعی همیشه روشن در سطح مصرف‌کننده به قدرت محاسباتی بسیار بیشتری از آنچه می‌توان در یک دستگاه جمع‌وجور شبیه به گوشی هوشمند جای داد نیاز دارد. بنابراین در این دیدگاه خوش‌بینانه، لاک‌پشت یعنی اپل در سال ۲۰۲۶ برنده مسابقه خواهد بود در حالی که خرگوش یعنی OpenAI درگیر تحقق جاه‌طلبی‌های بزرگ خود است.