کشف اختاپوس-ماهی مرکب تانیا با نورهای درخشان در اعماق اقیانوس

دانشمندان بنیاد Minderoo و مرکز تحقیقات اعماق دریا دانشگاه استرالیای غربی (UWA) در حین سفر تحقیقاتی برای مستندسازی تنوع زیستی در عمیق‌ترین بخش اقیانوس (ناحیه هادال)، با این موجود شگفت‌انگیز در عمق باورنکردنی 3281 فوت (1000 متر) زیر سطح اقیانوس آرام مواجه شدند. این برخورد نادر در نزدیکی گذرگاه سامو، منطقه‌ای با جریان آب عمیق در شمال سامو با استفاده از یک دوربین طعمه‌گذاری شده که به صورت سقوط آزاد رها شده بود ثبت گردید.

به گزارش سرویس اخبار زیست محیط رسانه تکنا، اختاپوس-ماهی مرکب تانیا، عضوی از خانواده Octopoteuthidae، شکارچی ماهر اعماق دریا است که از ماهی‌های شناور، سخت‌پوستان و سایر ماهی‌های مرکب تغذیه می‌کند. این جانور به دلیل داشتن هشت بازو، به اختاپوس-ماهی مرکب معروف است. در مراحل اولیه زندگی، علاوه بر بازوها، دو تا tentacle بلند نیز دارد که با بالغ شدن از بین می‌روند. اعضای این گونه به خاطر جثه بزرگشان شناخته شده‌اند. طبق مطالعه‌ای در سال 2003، بزرگترین نمونه‌ای که تاکنون گزارش شده، ماده‌ای به طول 2.3 متر بوده است. طول جانور مشاهده شده در این ویدیو حدود 75 سانتی‌متر است.

اما ویژگی بارز این اختاپوس-ماهی مرکب، اندام‌های درخشان غول‌پیکر آن به نام فوتوفور است. این اندام‌ها که در نوک دو تا از بازوهای آن قرار دارند، در اثر یک واکنش شیمیایی نور تولید می‌کنند و بزرگترین نوع خود در میان جانوران هستند. در این ویدیو، اختاپوس-ماهی مرکب ناگهان از تاریکی ظاهر می‌شود و لحظاتی قبل از حمله به دوربین، فوتوفورهای خود را به نمایش می‌گذارد.

محققان بر این باورند که فوتوفورها به این جانور در شکار طعمه در تاریکی اعماق دریا کمک می‌کنند و همچنین ممکن است برای برقراری ارتباط با سایر اعضای گونه خود استفاده شوند. مطالعه‌ای در سال 2017 نشان داد که اختاپوس-ماهی مرکب می‌تواند با کنترل غشاهای شبیه پلک که اندام‌های نوردهنده‌اش را می‌پوشانند، الگوی درخشش‌ها را تغییر دهد.

مشاهدات به صورت زنده بسیار نادر است و اطلاعات کمی در مورد رفتار این موجود وجود دارد. بسیاری از سوابق مربوط به این گونه از جانوران مرده، صید تصادفی یا محتویات شکم نهنگ‌ها به دست آمده است. اولین مشاهده‌ی زنده‌ حدود 19 سال پیش توسط محققانی که از سیستم دوربین مشابهی استفاده می‌کردند صورت گرفت. از آن زمان تاکنون مشاهدات معدودی از این جانور به صورت زنده گزارش شده است. کمیابی مشاهدات زنده از این جانور شگفت‌انگیز هر برخوردی را برای جمع‌آوری اطلاعات در مورد توزیع جغرافیایی، عمق زیستگاه و رفتار آن‌ها ارزشمند می‌سازد.