درمان زوال عقل با فناوری پیشرفته داروسازی

یک شرکت بیوتکنولوژی استرالیایی به نام فیلامون لیمیتد از تولید داروی جدیدی با عنوان ALPHA-003 خبر داده است که می‌تواند روند پیشرفت زوال عقل را متوقف کند. این دارو با هدف حفاظت از ساختارهای حیاتی سلول‌های مغزی در برابر آسیب‌های ناشی از التهاب مغزی طراحی شده است.

به گزارش سرویس پزشکی رسانه اخبار فناوری تکنا، ALPHA-003 با حفظ یکپارچگی میکروتوبول‌ها که اجزای کلیدی ساختاری در سلول‌های عصبی هستند، به جلوگیری از مرگ سلولی کمک می‌کند. این ویژگی می‌تواند نقطه عطفی در درمان بیماری‌هایی همچون آلزایمر و سایر انواع زوال عقل باشد.

پروفسور کیران اسکات، استاد انکولوژی دانشگاه وسترن سیدنی و یکی از بنیان‌گذاران فیلامون، در این‌باره می‌گوید:
«مشکل اصلی در زوال عقل، تخریب میکروتوبول‌هاست؛ ساختارهای توخالی و بلند که برای عملکرد سالم مغز ضروری هستند. در بیماران مبتلا، این ساختارها تحلیل می‌روند و به مرگ سلول‌های مغزی منجر می‌شوند. تاکنون هیچ دارویی نتوانسته از این تخریب جلوگیری کند، اما ما معتقدیم که ALPHA-003 این توانایی را دارد.»

این دارو با تثبیت پروتئین‌های تاو و نوروفیلامنت، از میکروتوبول‌ها در برابر آسیب محافظت می‌کند. تخریب این پروتئین‌ها یکی از اصلی‌ترین دلایل ایجاد بیماری‌هایی مانند آلزایمر و انسفالوپاتی مزمن است.

ALPHA-003 حاصل استفاده از فناوری پیشرفته طراحی دارو با کمک یادگیری عمیق است. این دارو ابتدا به عنوان یک داروی ضدالتهابی عمومی توسعه یافت که اثرات آنزیم hGIIA، عامل کلیدی در ایجاد التهاب، را مهار می‌کرد. اما محققان متوجه شدند که این دارو تأثیر ویژه‌ای بر کاهش التهاب مغزی دارد و از تشکیل توده‌های سمی در پروتئین تاو جلوگیری می‌کند.

پروفسور گراهام کلی، مدیرعامل فیلامون، درباره این دارو می‌گوید:
«مطالعات ما نشان داد که ALPHA-003 می‌تواند از تشکیل توده‌های سمی تاو جلوگیری کرده و به محافظت از سلول‌های مغزی کمک کند. این دستاورد می‌تواند راهکاری مؤثر برای درمان انواع زوال عقل ارائه دهد.»

مطالعات پیش‌بالینی نشان داده که این دارو قادر به عبور از سد خونی-مغزی است و می‌تواند مستقیماً بر سلول‌های مغزی اثر بگذارد. تیم تحقیقاتی فیلامون با توجه به اهمیت بالای این نتایج، آن‌ها را پیش از انتشار رسمی اعلام کرده است.

پروفسور کلی در این‌باره می‌گوید:
«این نتایج بسیار جدید هستند و ما تصمیم گرفتیم آن‌ها را زودتر اعلام کنیم. مطالعات بیشتری در حال انجام است و نتایج آن‌ها برای انتشار در ژورنال‌های علمی آماده خواهد شد.»

شرکت فیلامون پیش‌بینی کرده است که تا سال ۲۰۲۶ مجوزهای لازم برای انجام آزمایش‌های بالینی این دارو را دریافت کند. این دارو علاوه بر آلزایمر و زوال عقل فرونتوتمپورال، برای درمان بیماری‌هایی همچون فلج پیش‌رونده فوق‌هسته‌ای و انسفالوپاتی مزمن ناشی از ضربه نیز مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

کلی تأکید می‌کند:
«زوال عقل یک فرآیند دو مرحله‌ای است؛ مرحله اول شامل ایجاد التهاب مزمن در مغز است و مرحله دوم، پیامدهای ناشی از این التهاب. ALPHA-003 تلاش می‌کند تا اثرات مرحله دوم را کاهش دهد. در عین حال، ما روی داروی دیگری نیز کار می‌کنیم که مستقیماً محرک التهاب را هدف قرار دهد.»

این داروی انقلابی می‌تواند دریچه‌ای تازه برای درمان بیماری‌های عصبی باز کند و امید را برای میلیون‌ها بیمار در سراسر جهان به ارمغان بیاورد.