آشنایی با رشته تأسیسات ساختمانی و بازار کار آن

بسیاری از افرادی که به رشته تاسیسات ساختمانی علاقمندند، بازارکار و میزان درآمدزایی آن را نیز مورد بررسی قرار می دهند تا بتوانند آینده شغلی خود را ترسیم کنند. تاسیسات ساختمانی بخشی جدایی ناپذیر از فرآیند ساختمان سازی است. بنابراین بازارکار این رشته از بین نخواهد رفت و اهمیت آن هیچگاه نادیده گرفته نمی شود. از این رو می توان گفت که میزان درآمدزایی آن نیز در حد مطلوبی است.

تأسیسات ساختمانی چیست؟

تأسیسات ساختمانی به معنای استفاده بهینه، تعمیر و نگهداری از امکانات تأسیساتی است. همچنین یکی از بخش‌های اصلی برای راه‌اندازی و نگهداری هر ساختمان می باشد. این تأسیسات شامل سیستم‌های تهویه مطبوع، گرمایشی و سرمایشی، سیم کشی برق، تلفن، لوله کشی گاز، آب، تخلیه فاضلاب و ارتباط بین بخش‌های مختلف با داخل و خارج ساختمان است.

با رشته تأسیسات ساختمانی آشنا شوید!

کارشناسان و مهندسان این شغل، وظیفه اندازه‌گیری، محاسبه، اجرا و راه ‌اندازی بهینه تأسیسات ساختمانی را دارند. اجرای اصولی و کامل بخش تأسیسات، نقش مهمی در ایمنی و عمر مفید ساختمان دارد. یکی از شروط اصلی و ضروری، هماهنگی سیستم‌های تأسیساتی در هر مجموعه با ساختار و معماری آن است.

تأسیسات مکانیکی و تأسیسات الکتریکی دو شاخه اصلی رشته تأسیسات می باشند. نوع معماری ساختمان، شرایط جغرافیایی و اقلیمی محل احداث، مصالح ساختمانی، نقشه و نحوه ساخت بنا از عوامل مهم در طراحی و اجرای تأسیسات مکانیکی است.

طراحی و اجرای سیستم‌های سیم کشی روشنایی، برق‌رسانی، تلفن، شبکه، آنتن مرکزی، سیستم اعلام حریق، دوربین مداربسته و منبع تغذیه اضطراری برای ساختمان‌های تجاری، اداری، مسکونی و مراکز صنعتی از وظایف رشته تأسیساتی در شاخه برق است.

تأسیسات مکانیکی ساختمان شامل تأسیسات حرارتی برودتی، انواع تاسیسات بهداشتی ساختمان، تهویه مطبوع، آتش‌نشانی (اعلام و اطفا حریق)، گازرسانی و اجرا و طراحی آسانسور و پله برقی در مجموعه‌های تجاری، صنعتی، مسکونی، ورزشی و درمانی می‌شود.

شرایط ورود به رشته تأسیسات ساختمانی چیست؟

رشته تأسیسات، در مقطع هنرستان شاخه کار و دانش و فنی و حرفه‌ای تدریس می‌شود. برای ورود به این رشته در شاخه فنی و حرفه‌ای نیاز به معدل بالای ١٢ است. با گذراندن دو سال تحصیلی در رشته تأسیسات، هنرجویان موفق به اخذ دیپلم می‌شوند.

شاخه کار و دانش شامل رشته‌های تأسیسات بهداشتی ساختمان، تأسیسات گرمایشی و سرمایشی و تهویه مطبوع ساختمان و گاز‌رسانی می‌شود. در مقطع فنی و حرفه‌ای، می‌توانید در رشته تأسیسات ادامه تحصیل بدهید.

برای ورود به دانشگاه، هنرجویان می‌توانند در مقطع کاردانی، سپس کارشناسی به طور ناپیوسته شرکت کنند. دانشجویان رشته تأسیسات ساختمانی، در دوره تحصیل با طراحی، محاسبه، نقشه کشی، اجرا، راه‌اندازی، سرویس و نگهداری بخش‌های مختلف تأسیسات آشنا می‌شوند. این بخش‌ها شامل تأسیسات بهداشتی، تهویه مطبوع، گازرسانی و تأسیسات حرارتی و برودتی در ساختمان‌های مسکونی، اداری و تجاری است.

عناوین شغلی رشته تأسیسات ساختمانی کدام است؟

افراد علاقه‌مند به این رشته، می‌توانند پس از اتمام دوره‌های آموزشی و کسب مهارت کافی در این حوزه، برای ورود به بازار کار تأسیسات آماده شوند. در ادامه به برخی از این عناوین شغلی اشاره می‌کنیم.

• نصب، راه‌اندازی، سرویس و نگهداری دستگاه‌های سرمایشی خانگی و صنعتی
• جوشکاری بخش‌های مختلف خانگی و صنعتی
• طراحی و اجرای سیستم‌های برق‌رسانی شامل روشنایی، اعلام حریق و حفاظتی
• نقشه کشی و اجرای لوله کشی آب و فاضلاب ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنعتی
• طراحی و اجرای تأسیسات مکانیکی بخش مسکونی، تجاری و صنعتی
• نصب، اجرا و تعمیر سیستم‌های گرمایشی مرکزی
• نقشه کشی، اجرا و نظارت گازرسانی ساختمان‌های مسکونی و تجاری

شرح وظایف شغل تأسیسات ساختمانی چیست؟

با توجه به محل فعالیت (مسکونی، تجاری و صنعتی) هر فردی که در رشته تأسیسات ساختمانی، تحصیل کرده است؛ وظایفی را بر عهده دارد. در ادامه به این وظایف اشاره می‌کنیم.

• توانایی خواندن و اجرای نقشه‌های تأسیساتی در بخش‌های مختلف ساختمان
• رعایت مسائل ایمنی کار و دستورالعمل‌های قانونی
• مهارت‌های کار فردی و تیمی مناسب
• داشتن مهارت و تحصیلات مورد نیاز شغل کارشناس تأسیسات
• مهارت‌های فنی و عملی به همراه توانایی جسمانی مناسب
• مهارت طراحی، اجرا و نظارت بر تأسیسات گازرسانی
• آشنایی با نحوه اتصال انواع لوله‌های آب و فاضلاب و نصب وسایل بهداشتی
• توانایی اجرا، سرویس و نگهداری سیستم‌های گرمایش مرکزی (مانند شوفاژ)
• مهارت اجرای سیستم‌های لوله کشی آب در ساختمان
• مهارت راه‌اندازی و تعمیرات سیستم‌های برودتی خانگی و صنعتی
• طراحی و اجرای سیستم و تجهیزات استخر و سونا برای برج‌های مسکونی و تجاری
• توانایی اجرای نقشه‌ها و طرح‌های فنی بر طبق اصول کارشناسی

بازارکار رشته تأسیسات چگونه است؟

امروزه با توجه به روند رو به رشد بازسازی و نوسازی ساختمان‌ها و برج‌های بزرگ مسکونی و تجاری، نیاز همیشگی به نصب، راه‌اندازی و تعمیرات انواع تأسیسات وجود دارد. به همین دلیل این شغل بازار و آینده خوبی دارد. پس از کسب مهارت کافی در رشته تأسیسات ساختمانی، می‌توانید به عنوان کارشناس در بخش طراحی، اجرا و نگهداری سازمان‌ها، شرکت‌ها، واحد‌های صنعتی، اداری، تجاری و شرکت‌های بزرگ ساختمان‌سازی مشغول فعالیت شوید.

همچنین می‌توانید با کسب تجربه کافی و داشتن سرمایه مورد نیاز، به صورت مستقل کار کنید. این شغل نیاز به ابزار و تجهیزات زیادی ندارد. بسیاری از افراد حرفه‌ای و با تجربه در این کار، مشخصات تماس خود را به صورت گسترده تبلیغ کرده و مشتری جذب می‌کنند. برای فعالیت در این رشته لزوماً نیازی به دفتر کار ندارید، حتی از منزل نیز می‌توانید، مشتری خود را پیدا کنید.

هر چه کارشناس تأسیسات ساختمانی در کار خود مهارت و دقت بیشتری داشته باشد، مشتری بیشتری جذب کرده و در نتیجه درآمد بالاتری نیز کسب می‌کند. در سال‌های اخیر، تقاضا برای استخدام متخصصان تأسیسات در سایر کشور‌ها، افزایش قابل توجهی داشته است. با کسب مهارت و دریافت مدرک معتبر فنی و حرفه‌ای یا تحصیلات دانشگاهی، می‌توانید برای کار در کشور‌های دیگر اقدام کنید.

سخن آخر

بخش تأسیسات در واقع قلب هر ساختمان است، با اجرای اصولی آن، ایمنی و طول عمر ساختمان افزایش پیدا می‌کند. اگر تأسیسات مکانیکی و الکتریکی از کیفیت و کارایی مطلوبی برخوردار باشند، پس از طی دوره طولانی تری نیاز به بازسازی پیدا خواهد کرد. در نتیجه، هنگام ساخت و احداث بنا، زمان و هزینه مناسبی برای بخش تأسیسات در نظر بگیرید؛ تا از هزینه‌های جانبی در آینده جلوگیری کنید.