عزت نفس؛ کلیدی به سوی روشنایی و موفقیت در زندگی

امروزه، پویایی و نشاط را باید پازل گمشده زندگی بسیاری از افراد دانست. یکی از مشکلات اساسی بسیاری از مردم جامعه، فقدان یا نقص همین ویژگی است که خود ریشه بسیاری از چالش‌ها و معضلات محسوب می‌شود. فقدان عزت نفس، اساساً مسیر پیشرفت و توسعه فردی را مختل می‌کند. در این مطلب قصد داریم ابتدا به این سؤال پاسخ دهیم که عزت نفس چیست و همچنین، درباره اهمیت این موضوع و راه‌های افزایش آن صحبت کنیم.

عزت نفس چیست؟

درباره تعریف دقیق عزت نفس، اختلافات بسیاری وجود دارد و هر شخصی، تعاریف خاصی را ارائه می‌دهد. بااین‌حال اصولاً این ویژگی که به آن خود ارجمندی نیز گفته می‌شود، عبارت است از میزان تأیید یک فرد نسبت به ارزشمندی خود، افکار یا عقایدش. می‌توان این‌گونه نیز برداشت کرد که عزت نفس با اعتمادبه‌نفس، ارتباط بسیار نزدیکی دارد؛ بااین‌حال این دو موضوع، از جنبه‌های مختلفی قابل‌بررسی هستند که می‌توان اولی را مفهومی در لایه‌های عمیق‌تر افکار و عقاید دانست ولی اعتمادبه‌نفس، در لایه‌های اولیه شخصیت انسان قابل‌بررسی است.

اهمیت عزت نفس برای رسیدن به موفقیت در زندگی

موضوع عزت نفس، به‌قدری مهم و جالب‌توجه است که روان‌شناسان، آن را از جنبه‌های مختلفی موردبحث و بررسی قرار داده‌اند. این موضوع تأثیر بسیار زیادی در نشاط، شادابی، پویایی و پیشرفت یا توسعه شخصیت انسان دارد؛ همین موارد، سبب شده است تا عزت‌نفس، از اهمیت بالایی برخوردار باشد.

بسیاری از افراد که از فقدان این ویژگی در خود رنج می‌برند، درگیر حواشی فکری و مسائل بی‌اهمیت شده و اصولاً، زودرنج و غیراجتماعی می‌شوند؛ همچنین، نسبت به خود نیز بی‌اعتماد هستند. مقایسه‌های غیرواقع‌بینانه خود با دیگران، داشتن احساس بد نسبت به خود و بدبینی نسبت به تمام مسائل، همگی ناشی از ضعف یا فقدان چنین ویژگی مهمی است. به‌طورکلی، اهمیت این ویژگی، بسیار زیاد است و در صورت فقدان آن، انسان با مشکلات بسیاری در زندگی خود مواجه می‌شود.

5 راهکار برای افزایش عزت نفس

متخصصان برای افزایش چنین ویژگی مهمی در هر فرد، پیشنهادهای مختلف و زیادی ارائه کرده‌اند که هرکدام از آن‌ها، ممکن است با شخصیت بعضی از افراد، همخوانی داشته باشند. در ادامه راه های افزایش عزت نفس را بررسی خواهیم کرد.

یادگیری مهارت‌های جدید و مفید

یکی از بهترین روش‌ها برای افزایش عزت نفس را می‌توان کسب یک مهارت جدید، دانست. هنگامی‌که شما مشغول یادگیری یک مهارت جدید هستید، ذهن به‌واسطه یادگیری موارد جدید و مهم دست‌خوش تغییر شده و تمرکز خود را از کمبود و نقص‌های اطراف بر یادگیری و درک جذابیت مسائل آموخته‌شده، متمرکز می‌کند.

در چنین حالتی فرد بسیاری از رفتارهایی که در غیاب عزت نفس، درگیر انجام آن‌ها بوده را فراموش کرده و الگوی فکری و رفتاری جدیدی را پیش می‌گیرد. چنین موضوعی، تأثیر بسیار زیادی بر شما خواهد داشت. پیشنهاد می‌شود اگر با این مشکل مواجه هستید، یادگیری یک مهارت جدید همچون، ساز زدن، عکاسی، سفالگری، شیرینی‌پزی یا هر چیز دیگری را امتحان کنید.

ورزش کردن

ورزش یکی از فعالیت‌های بدنی مفید است که تأثیری فوق‌العاده عالی بر عملکرد ذهن نیز دارد. ورزش به‌قدری مفید است که این روزها متخصصان مختلف، آن را اجباری نیز می‌دانند؛ چراکه مشکلات و چالش‌های یک انسان قرن بیست و یکمی به‌قدری پیچیده است که تنها ورزش از عهده آن‌ها بر خواهد آمد.

برای بسیاری از افراد سؤال است که ورزش کردن دقیقاً چگونه یکی از راه های افزایش عزت نفس است؟! در پاسخ باید گفت که ورزش با ترشح اندورفین، باعث شادی شما در کوتاه‌مدت شده و می‌تواند غم و ناراحتی را از ذهنتان زدوده و در فرار دادن ذهن شما از شر افکار منفی، بسیار عالی عمل کند.

هدف‌گذاری و تیک زدن دستاوردها

هدفمندی در زندگی بسیار مهم است. یکی از عوامل کاهش عزت نفس و درنتیجه، قرارگیری در چرخه افکار باطل و منفی، نداشتن یک هدف مشخص و روشن در زندگی است. جالب است بدانید که بسیاری از افرادی که دارای عزت نفس پایین و ضعیفی هستند، غالباً در زندگی هدف مشخصی ندارند.

دو مقوله مهم یعنی هدف‌گذاری و تیک زدن دستاوردها، از مهم‌ترین راه های افزایش عزت نفس به شمار می‌روند؛ چراکه به مسیر زندگی و شخصیت شما هدف می‌بخشند و با رسیدن به هر هدف، انگیزه‌ای عالی برای ادامه مسیر و پیگیری دیگر اهداف در شما ایجاد می‌کنند.

مراجعه به یک تراپیست یا مشاور

حتماً توجه کرده‌اید که پس از درد و دل با یکی از دوستان یا اعضا خانواده، چقدر احساس سبکی و آرامش می‌کنید؛ گویی انگار باری بزرگ از دوش شما برداشته‌شده است. از گذشته تا به امروز، متخصصان همیشه بر این مسئله تأکید داشته‌اند. بااین‌حال ازآنجاکه ممکن است طرف مقابل شما معیارهای کافی برای شنیدن درد و دل‌های شما را نداشته باشد، احتمال افزایش ناراحتی نیز وجود دارد.

به همین دلیل به‌عنوان یکی از روش‌های مفید در افزایش عزت نفس توصیه می‌کنیم نزد یک مشاور یا تراپیست بروید. تراپیست‌ها، افرادی آشنا به مسائل روان‌شناسی هستند که می‌توانند درک درستی از مشکل یا چالش شما داشته باشند و در کنار اینکه شنوندگان خوبی برای درد و دل شما هستند، می‌توانند بهترین راهکار یا صحبت‌های آرامش‌بخش را به شما ارائه دهند.

همچنین، این اقدام، یک دلیل دیگر نیز دارد. مشکلات روحی و فکری انسان‌ها، اغلب خاص و متفاوت از یکدیگر هستند؛ بنابراین نمی‌توان صرفاً با توصیه چند راه‌حل برای هر مشکلی، نسخه تخصصی ارائه کرد. به همین دلیل است که مراجعه به تراپیست، می‌تواند بهترین روش برای درک بهتر مشکل شما و اقدامی عملی در جهت رفع آن باشد.

دوری از اخبار منفی و افراد منفی‌باف

باور کنید یا نکنید، در هر کشور و جامعه‌ای و در هر خانواده‌ای مشکل پیدا می‌شود. پس تصور نکنید که همه عالم خوشبخت هستند و شما بدبخت. یکی از دلایل عزت نفس پایین در افراد، همین مسئله است. اخبار اگرچه یک روش خوب برای اطلاع از اتفاقات مهم دنیا است، اما این روزها، تب‌وتاب مانور رسانه‌ها بر اخبار منفی و دلسردکننده، بسیار زیاد است و این موضوع، می‌تواند رفته‌رفته ناامیدی و خود بدبخت پنداری را به شکلی غیرمنطقی و غیر عرفی در شما افزایش دهد.

همچنین افراد زیادی نیز هستند که دائماً با غر زدن‌های بی‌جا و بی‌اهمیت خود، سبب مخدوش کردن افکار شما می‌شوند. متأسفانه تأثیرپذیری از این افراد نیز به‌شدت بالا است. توصیه می‌کنیم به‌جای تمرکز بر روی موارد منفی و آزاردهنده روح خود، به موارد مثبت، شادی‌بخش و نشاط‌آور توجه کنید.

سخن نهایی

در این مطلب، به بررسی این موضوع پرداختیم که عزت نفس چیست؟ همچنین، از اهمیت عزت نفس و راه‌های افزایش آن نیز سخن به میان آوردیم. لازم به ذکر است که این ویژگی، برای شخصیت شما، بسیار مهم و ضروری است و در نبود آن، متأسفانه متحمل مشکلات زیادی خواهید شد.